Η μουσική των Jug Bands είναι η μουσική της κρίσης. Δεν είναι τυχαίο που τα τελευταία χρόνια έχει αναβιώσει το είδος και ξεφυτρώνουνε καινούργια σχήματα: οι Jug Bands είναι οι μπάντες των φτωχων, που παίζουν με αυτοσχέδια μουσικά όργανα, αφού δεν έχουν λεφτά να αγοράσουν κανονικά.
Είναι μπάντες της αμερικάνικης παραδοσιακής μουσικής, country, blues, ragtime και jazz που ξεπήδησαν μες στα χρόνια της οικονομικής κρίσης της δεκαετία του ’20, στο νότο φυσικά, από μαύρους κυρίως μουσικούς.
Τα όργανα που χρησιμοποιούσαν, εκτός από φτηνές κιθάρες, μπάντζα, μαντολίνα (που συχνά έφτιαχναν οι ίδιοι από κομμάτια παλιών οργάνων) και φυσαρμόνικα , ήταν to Jug, μια πήλινη ή γυάλινη στάμνα χωρίς λαιμό που αντικαθιστούσε τα βαθυφωνα χάλκινα πνευστά κι από το οποίο πήραν το όνομά τους, το Kazoo (βλέπε προηγούμενη ανάρτηση) που αντικαθιστούσε το σαξόφωνο και το κλαρίνο, αντί για κόντρα μπάσο έφτιαχναν ένα μπάσο (washtub bass) με μια τενεκεδένια σκάφη για το πλύσιμο των ρούχων κι ένα ξύλινο κοντάρι και τα κρουστά τους ήταν κρόταλα με κουτάλια (που τα χουμε κι εμείς εδώ) και κόκκαλα, μια λαμαρινένια πλύστρα που τη χρησιμοποιούσαν για ξύστρα μαζί με διάφορα αυτοσχέδια μεταλλικά αντικείμενα για κύμβαλα, χαρτοσακούλες, σφυρίχτρες και ότι άλλο κατέβαζε το εφευρετικό τους μυαλό…..
Μπορεί να ακούγεται εύκολο, αλλά δεν είναι. Το να παίξεις αυτά τα αυτοσχέδια όργανα αποτελεσματικά, χρειάζεται μεγάλη επιδεξιότητα!
Οι πρώτες ηχογραφήσεις έγιναν το 1927 και το 29, χρονιά που ξεκίνησε και το μεγάλο κράχ από συγκροτήματα όπως Nashville Washboard Band, Memphis Jugband, Cannon Jug Stompers, Eddie Kelly’s Washboard Band, Cincinatti Jug Band, Whistler’s Jug Band και άλλους κι έχει μεγάλο μουσικολογικό ενδιαφέρον να ακούσουμε τί έπαιζαν αυτές οι μπάντες και πως, μια και η μουσική τους επέδρασε στην εξέλιξη του blues, ήταν καταλυτική στη διαμόρφωση του «ενεργητικού» και «ασταθή» χαρακτήρα της jazz. Και κατ’ επεκταση του rock’n’roll.
Σχετικά μπορείτε να διαβάσετε εδώ
κι εδώ
Επίσης προτείν ω να δείτε αυτά τα δύο αποσπάσματα από σχετικό ντοκυμονταίρ:
Jug Band Music 1
Jug Band Music 2
Η μουσική αυτή γνώρισε μια αναβίωση τη δεκαετία του 50, άλλη μια τη δεκαετία του 70 και υπενθυμίζω στους λάτρες της αμερικάνικης ψυχεδέλειας το χαρακτηριστικό ήχο των 13th Floor Elevators που χρησιμοποιούν ένα jug με κάποιες ηλεκτρικές προσθήκες. Επισης ο Jerry Garcia των Gratefull Dead, έπαιζε με μια τέτοια μπάντα. Και οι Pink Floyd έγραψαν ένα Jugband Blues.
Προσωπικά, πρέπει να με επηρρέασε πολύ το θέαμα μιας Αυστριακής μπάντας που διαγωνίστηκε στη Eurovision του 1979, τους Pfurri, Gorps und Knirri, κάτι φρικιά που έπαιζαν με ποτιστήρια, αλυσίδες ποδηλάτου, ναϋλον σακκούλες, σκουπιδοτενεκέδες και άλλα τέτοια και το αποτέλεσμα φαίνεται σ’ αυτό εδώ το blog.
Πιθανόν να έχετε δει το μουσικοχορευτικό σόου των STOMP, έχουν έρθει κι εδώ νομίζω, είναι κάτι εκπληκτικοί χορευτές που παίζουν κρουστά με σκούπες και σκουπιδοτενεκέδες…..
Σήμερα, εκτός από ολόκληρες κλασσικές ορχήστρες με όργανα φτιαγμένα από σκουπίδια, έχουμε και την πολύ γνωστή Ορχήστρα Λαχανικών. Γενικά, η Jug Bands Music επανέρχεται με διάφορους τρόπους αυτή την εποχή.
Οσο για μένα, έχω γράψει ένα τραγουδάκι στο στυλ των Jug Band blues και μπορείτε να το «δείτε» εδώ, ενώ προσπάθησα να φτιάξω τα όργανα μιας Jug Band.
Ομως είναι μάλλον απίθανο στα Χανιά να βρει κανείς τενεκεδένια λεκάνη πλυσίματος οπότε την αντικατέστησα με ένα γκαζοτενεκέ του λαδιού μέχρι να βρω κάτι καλύτερο. Επίσης είναι μάλλον απίθανο να κυκλοφορούν «πλύστρες» για τρίψιμο των ρούχων εκτός αν βρει κανείς σε κάποιο παλαιοπωλείο, οπότε έφτιαξα μια πλύστρα από νοβοπάν και κομμάτια καλάμι που τα έσκισα στη μέση και τα κόλλησα με μπόλικη ψαρόκολλα το ένα κάτω απο τ’ άλλο. Πρόσθεσα κι ένα παλιό μπρίκι αντί για cow bell και το αποτέλεσμα είναι πολύ καλο. Προσθέστε μια νουνούρα που σας έχω δείξει πως φτιάχνεται, βρείτε και μια μεγάλη γυάλινη καράφα χωρίς λαιμό και ξεκινήστε εξάσκηση – καλό κουράγιο. Για να βοηθήσω σας δίνω κάποια βίντεο-μαθήματα για το πως παίζεται:
Αέναος Ωδή 